පුතුන් දහසක් බිහි කල කුමරිය

 එක මව් කුසින් බිහිවූ පුතුන් දහසක් පිළිබඳව කථා පුවතක් චීන දේශාටක භික්ෂුවක් වූ හියුංසාන් ගේ දේශාටන වාර්තාවේ සඳහන් වේ. බොහෝ අතීතයේදී  එක්තරා තාපසයෙක් ඔයක දිය නාමින් සිටියදී මුවදෙනකට ලැබුණු ඉතා රූමත් කුමරියක දැක ඇය තම අසපුවට ගෙනවිත් පෝෂණය කළේය.ටික කලකට පසුව දිනක් එම තවුසා ගින්දර ටිකක් ගෙනෙන ලෙස පවසා කුමරිය වෙනත් තාපසයෙකු වෙත යැව්වේය.එම තවුසා දැරිය පා තබන තැන්වල පියුම් සළකුණ දැක පුදුමයට පත් විය.ඉක්බිතිව දැරිය ඇමතු තවුසා ඇය තම අසපුව වටා ඇවිද ආවොත් ගින්දර දෙන බව පැවසුවේය.තවුසාගේ කීම අනුව එසේ කළ කුමරිය ගින්දර රැගෙන පිටව ගියාය.

බ්‍රහ්මදත්ත රජතුමා එම අරුම පුදුම පියුම් සටහන් දැක,මේ කුමාරි සොයා අවුත් ඇය සිය නුවරට රැගෙන ගියේය.පා තබන තැන පියුම් සටහන් ඇති බැවින් ඇයට "පද්මාවති" යන නාමය ලැබිණි.අනාවැකිකරුවෝ ඇගේ ශරීර ලක්ෂණ දෙස බලා මේ කුමරිය අනාගතයේදී දරුවන් දහසක් ප්‍රසුත්‍ර කරන බව පැවසුහ.  කලකට පසුව ඕ පෙති දහසක් තියෙන පියුමක් ප්‍රසුත්‍ර කළාය.එම පියුමේ පෙති දහසේ එක් පෙත්තක පුංචි කුමරා බැගින් කුමරුවෝ දහසක් වාඩිවී සිටියහ.වෙනත් ස්ත්‍රීන් විසින් එය අශුභ ලක්ෂණයක් යයි පවසා එම පියුම පෙට්ටියක දමා ගංගා නදියට දමන ලදී.

පසුව මේ පියුම සහිත පෙට්ටිය උදේනි රජුට හමුවී  කුමරුන් දහස දැක,ඔවුන් පෝෂණය කොට හදා වඩා ගැනීමට මාළිගාවට ගෙනයන ලදී.කලකට පසුව අරෝහ පරිණාහ දේහයන්ගෙන් යුක්ත වූ මේ කුමරුවෝ දහසක් දෙනා උදේනි රජුගේ හමුදාවට බැඳී රට රටවල් යටත් කරගත්හ.අවසානයේදී මේ යෝධ කුමරුවන් දහස බ්‍රහ්මදත්ත රජුගේ විශාලා මහනුවර සටන් කොට අල්ලා ගැනීමට නගරය වටා රැස්ව සිටියහ.එවිට පද්මාවති දේවිය එම යෝධයන් දහස තම පුතුන් බව දැන,නුවර වටා බැඳී පවුර උඩට නැග ,යෝධයන් අමතා ,සටන් නොකරන ලෙසත් ,තමා ඔවුන්ගේ මව බවත් ප්‍රකාශ කර සිටියාය.කුමරුන් දහස එය පිළිගැනීම ප්‍රතික්‍ෂේප කළහ.එවිට පද්මාවති දේවිය සිය පියයුරු වලින් කුමරුන් දහසගේ මුඛයන්හි කිරි බිඳු වැටෙන්නට සැලස්වුවාය.ඒ අනුව මේ පද්මාවති දේවිය තමා සියලු දෙනාගේ මව බව පිළිගත් කුමරුවෝ දහසක් දෙනා සිය දුණු,ඊතල ආදී ආයුධ විසිකොට ඇය වෙත පැමිණියහ.ඉන්පසුව දෙරට වැසියෝ සමගි වුහ.
    
ඊට බොහෝ  පසු කාලයේ එම ස්ථානයට වැඩම කල බුදුරජාණන්වහන්සේ ඉහත දැක්වූ පුවත හෙළිකොට එම දහසක් කුමරුන් අනාගතයෙදී බුදුවන බෝසත්වරු බවද,උන්වහන්සේ එයින් එක් කුමරෙක් බවද ප්‍රකාශ කළහ.ඉන්පසුව එම දහසක් පුතුන් සිය උණු හී ආදී ආයුධ  ඉවත දැමු ස්ථානයේ ස්ථුපයක් ගොඩනැංවූ බවද,ඒ අසල තැනක බුදුරජාණන්වහන්සේ සක්මන් කල බවද සලකුණු තිබුණු බවද හියුංසාන් හිමිගේ දේශාටන වාර්තාවේ වැඩි දුරටත් සඳහන් වේ.